Decennialang zijn fossiele brandstoffen de standaard geweest bij de verbrandingsmotor in de auto. Benzine en diesel als brandstof was altijd gewoon, maar daar komt nu verandering in. waterstof auto’s, elektrische auto’s en hybride voertuigen hebben een stijgend marktaandeel. Deels omdat zij de betere alternatieven zijn en deels omdat de overheden in Europa aansturen op het verminderen van de CO2-uitstoot. Met alle aandacht voor elektrisch rijden, lijkt de waterstof auto een ondergeschikte rol te hebben gekregen, maar is dat wel echt het geval?
Wil je meer weten over waterstof auto’s, lees dan vooral verder over alle ins en outs zodat je precies weet waarom dit wel of geen goed alternatief is.
Weg met de fossiele brandstoffen
Waterstof en elektrisch rijden zijn de toekomst. Fossiele brandstoffen zijn schaars en milieuvervuilend. Maar om de ‘schone’ alternatieven echt duurzaam te houden, moeten we kritisch zijn. Waterstof zelf is een prima schone manier om auto’s aan te drijven, maar dan moet de waterstof wel op een schone manier geproduceerd worden. En dat is op dit moment nog niet het geval. De productie van waterstof zorgt op dit moment voor een flinke CO2-uitstoot en wordt gewonnen met aardgas.
Hetzelfde geldt uiteraard voor elektrisch rijden. Rijden op stroom is duurzaam, maar alleen wanneer de energie gewonnen is uit hernieuwbare bronnen zonder CO2-uitstoot. Gelukkig zijn er meer dan genoeg manieren om groene stroom op te wekken. Het winnen van waterstof loopt op dit gebied nog wat achter.
Hoe werkt die waterstof auto nou precies?
Er zijn twee verschillende waterstofmotoren die de auto aan kunnen drijven. De eerste maakt gebruik van waterstof op een directe manier. De waterstof wordt ingespoten in een cilinder en de warmte die hierbij ontstaat, zorgt voor de aandrijving van de motor.
De tweede optie is de waterstof auto met een brandstofcel. De brandstofcel zet waterstof om in energie doordat er twee soorten ionen aanwezig zijn: H+ en OH- ionen. Wanneer deze twee met elkaar reageren, ontstaat er spanning, oftewel elektriciteit. Hiermee wordt de motor aangedreven. Aangezien de chemische reactie uitsluitend H2O-moleculen oplevert, is de uitstoot pure waterdamp. Exact, daarom zie je met regelmaat dat journalisten uit de uitlaat van de waterstof auto drinken.
Welke autofabrikanten richten zich op de waterstof auto’s?
Van Toyota en Hyundai is natuurlijk bekend dat zij zich druk bezighouden met de waterstof auto. De Mirai (inmiddels is de stoere Nexo een concurrent aan het worden) wordt immers constant aangehaald als hét voorbeeld van de waterstof auto. Ook Mercedes-Benz is hard aan het werk met deze technologie.
‘Verrassend’ is dat nu ook Audi op de waterstofboot gestapt is. Audi werkt samen met Hyundai om modellen op de markt te brengen die op waterstof rijden. Audi sloeg ooit de weg in van de hybriden en de elektrische auto, maar merkte op dat de gemiddelde Audirijder ‘range anxiety’ kreeg bij die modellen. Dit kan opgelost worden met het grotere bereik van waterstof auto’s of het door ontwikkelen van de accu’s voor elektrische auto’s. Op dit moment lijkt Audi op beide sporen te zitten.
En hoe zit het met alle kritiek op waterstof?
Voordat we écht kunnen bepalen of waterstof een optie is, moeten we de drie ‘kleuren’ bekijken. Deze kleuren hebben niets te maken met de kleur van waterstof (dat heeft geen kleur), maar met de manier waarop het opgewekt wordt.
Blauwe en grijze waterstof zijn ronduit slecht. Zij maken gebruik van fossiele brandstoffen en dit gebeurt op een bijzonder inefficiënte manier. Ook zijn er veel reststoffen (waaronder CO2) die opgeslagen moeten worden om dit proces echt duurzaam te maken en dat is precies niet het idee.
Groene waterstof moet dan de toekomst worden, maar dat wil nog net niet helemaal lekker. Groene waterstof wordt opgewekt door elektrolyse. Elektrodes worden verbonden aan gelijkstroom in gezuiverd water om waterstof en zuurstof te scheiden. Klinkt goed, maar er is een probleem. Er is ontzettend veel stroom nodig en de opbrengst ligt bijna de helft lager als bij blauwe en grijze waterstof.
Dat probleem moet opgelost worden, vooral omdat het rendement op dit moment het grootste probleem is. Dit zorgt ervoor dat er veel tegenstand is en dat het rijden op waterstof relatief gezien duurder is dan rijden op elektriciteit. En heel vreemd is dat niet wanneer er zoveel stroom nodig is om waterstof te produceren.
Hoe staat de waterstof auto ervoor in België?
Het aantal EV’s dat in België op de markt gebracht is, is relatief hoog. Zeker wanneer we kijken naar de waterstof auto’s. Dan komen we namelijk op slechts twee modellen uit die beide relatief duur zijn:
Hyundai Nexo à € 74.999
Toyota Mirai à € 79.900
Heel vreemd is dat niet. Op het moment van schrijven kan er namelijk waterstof getankt worden in Zaventem (Air Liquide Station) en daarmee is de kous eigenlijk wel redelijk af. De prijs: € 10 per kilo. Aangezien er ongeveer 1 liter nodig is voor 100 kilometer, brengt dat de prijs op € 0,10 per kilometer en dat is niet echt aantrekkelijk.
Máár – en dat mogen we niet vergeten: België is wél een grootmach wanneer het gaat om waterstof. Er zijn weinig landen die naar verhouding zoveel waterstof produceren jaarlijks (6 miljard kuub) en zoveel pijpleidingen door het land heeft liggen.
Colruyt en de Belgische overheid werken echter aan het opvoeren van het tempo om meer tankstations te creëren waar waterstof getankt kan worden, mede dankzij dit netwerk aan pijpleidingen moet dit goed mogelijk zijn. Maar dan moet de technologie achter het winnen van waterstof ook in stroomversnelling komen, anders blijft de waterstof auto een optie voor de verre toekomst – die het wellicht nooit zal halen.
Verzekering en belasting voor waterstof auto’s
Als je een waterstof auto hebt, dan is het natuurlijk ook verplicht om een autoverzekering te hebben. Maar hoe zit dat met de belasting op Inverkeerstelling (BIV)? Voor een normale personenauto is dit verplicht, maar voor de waterstof auto’s hoeft geen BIV betaald te worden wat een groot voordeel is als men overweegt om er één aan te schaffen.
Gaat straks heel België aan de waterstof auto?
De technologie achter de waterstof auto is baanbrekend en revolutionair. Schoner rijden is nauwelijks mogelijk, maar de manier waarop waterstof op dit moment gewonnen wordt, werkt niet. Daarmee kunnen we zeker de komende jaren een streep zetten door de waterstof auto in België. Met een beperkt aantal plekken waar getankt kan worden, de hoge kosten van de waterstof auto zelf én de hoge prijs per kilometer is het geen haalbare kaart op dit moment.
Waterstof wordt nu al gebruikt wereldwijd, maar voor de waterstof auto is meer kennis en meer technologie nodig, zodat deze toepassingen een concurrent óf aanvulling kan worden op de elektrische voertuigen die op dit moment duidelijk in het voordeel zijn.